Euglena: Mayıs 2018

Ayser Uzunyaşa(A.U.): Tırmanışa nasıl başladın? Ytüdak ile tanışman nasıl oldu? Ilk izlenimlerin nasıldı? O günlerde kulüp ne durumdaydı? Kulupteki insanlarin potansiyeli, malzemeler, okulun bakis acisi aklina gelen her anlamda kulup nasildi? Neler yapılıyordu gerek tırmanış gerek eğitim gerek sosyal olarak biraz ilk senelerinden ve o günden bugüne değişen koşullardan bahsedebilir misin?

Eren: Tırmanışa 2001 yılında Denizli’de spor tırmanışla başladım. TDF’ nin Gençler eğitimlerine katıldım Denizli Dağcılık İl Temsilciliği vasıtısayıla. Henüz lise yıllarındaydım. O dönemdeki YTUDAK’ı bilmiyorum ama 2003-2004 yıllarındaki durumu biliyorum. Aslında başlarda kulüp eğitmenlerini biraz gıcık bulmuştum itiraf edeyim :) Malzeme bulmak bu kadar kolay değildi özellikle teknik malzeme ve kaya tırmanış ayakkabılarını bulmak zordu. Kulüp tırmanıştan öte disipliniyle ön plandaydı. Şimdi düşünüyorum da o dönemki eğitmenler “tırmanıcı” sıfatından çok “eğitmen” sıfatına tutunmuş durumdalardı, kulübe girişlerindeki amaç sanki tırmanmak değil de eğitmen olmak gibiydi. (Dağcı antrenman yapmaz diyen eğitmen vardı yahu :) ) Kaya tırmanışıyla ciddi ciddi ilgilenen bildiğim kadarıyla Burak Özdoğan-Özgür Tan ve Aykut Türem-Mustafa Yeşildal vardı. Bora Gürbüz-Güneş Ergüden tayfasıyla tanışamamıştım. Eğitimler şimdiki tarzda devam ediyordu ama sayıca oldukça azdık. Öyle ki gelişim grubundayken 2 kişi kalmıştık.

Gelişimin ve değişimin en büyük göstergelerinden biri bence tırmanıcı sayısının artması ve yürüyüş değil nitelikli tırmanışların sayısı. Teknik tırmanış kültürü bence oldukça iyi özümsendi. Tabi bunda gerek yurtdışı gerekse teknik tırmanış tecrübesinin kulübe aktarılmasının payı büyük. Özellikle eskilerin ve yenilerin arasındaki bağın hiç kopmaması gerekiyor. Bunun için de YDK’ yı sahiplenme konusunda hepimize büyük iş düşüyor.

16 yaşında, her şeyin başında. 2001 Denizli. Matis kayası.

150 Alman Markına aldığım Boreal-Zephyr modeli tırmanış ayakkablarım ve yaparken hangi akla hizmet ettiğini anlamadığım hamle. 2001-Denizli

Karaman Ermenek TDF yaz temel eğitimi. 2002 Nisan.

2004 Denizli-Karataş Sektör.

Isparta Dedegöl dağları ilk çok ip boylu rota denemesi , Mayıs 2004

A.U.: Teknik tırmanış kulüpte oturmaya 90’larin sonu 2000’lerin başında başladı diye biliyorum. Bu geçişi nasıl değerlendiriyorsun? Bildiğim kadarıyla sen de kış tırmanışından çok kaya tırmanışı ile ama teknik anlamda tırmanışla daha çok ilgileniyorsun. Bu seçim kendiliğinden mi oluştu yoksa en baştan beri ben bunu yapıcam diyerek mi devam ettin?

Eren: Aslında evet 90’ların sonu 2000’lerin başı diyebiliriz zira Aladağlardaki klasik zirvelerin yaz kış Türk tırmanışlarının çoğu yapılmıştı. Spor tırmanışın da ivme kazanmasıyla bir süre yetenekli tırmanıcılar duvarlara yöneldi. Türkiye koşullarını da düşününce bu geçişi kendime yakın buluyorum. Ancak yine de dünya standartlarının oldukça gerisindeyiz. Tabi ülke imkanlarını da göz ardı etmemek gerekiyor. Bir Avrupa ülkesi gibi ulusal gelirimiz veya altyapımız yok. Club Alpino İtaliano’ nun toplam 20.000 yatak kapasitesili dağ evlerini duyunca küçük dilimizi yutuyorduk.

Kış tırmanışlarına değil de kaya ve uzun duvar rotalarına yönelmem biraz imkanlardan biraz da dağcılığın o yöndeki felsefesinden etkilenmemden kaynaklanıyor. Kampçılığı bilen dayanıklı herhangi biri yürüyüş rotalarından bir çok zirveyi yapabilir ancak teknik bir etap içeren bir rotayı çıkmak istiyorsanız gerçekten tırmanıcı olmak zorundasınız. Bence gerçek dağcılığın yürüyüşten ve kampçılıktan ayrıldığı nokta tam da orası. Kılıcın keskin tarafı yani.

Dağcılığa başlamam sportif kaya tırmanışı ile oldu ama spor tırmanışın bana yetmeyeceğini hissediyordum 20’li yaşların başında. O dönemde kaya tırmanışı zirveye ulaşılıyorsa anlamlıdır gibi bir düşünceye sahiptim ve alpin bir duvarın tırmanılması için de iyi kaya tırmanıyor olmak gerekir diye de düşünüyordum. Aslında öyle de oldu. Biraz geleneksel tırmanışı geliştirip duvarlara girmeye başladık. Kışa niye yönelmedim sorusunun net bir cevabı yok ancak önümüzdeki kış biraz daha mix tırmanışa yönelmek istiyorum. Aslında bu alana yönelmemde okulun bitip iş hayatına geçmemin de etkisi büyük. Uzun süren kış tırmanışlarından ziyade alpin vur-kaç tarzı tırmanışlar yapabiliyorum ancak. Tabi kış dağcılığının daha farklı malzemeler daha farklı teknikler gerektirmesi bunların da maddiyata yansıması da bir etken. Özetlersek bu aslında başından beri kendi seçtiğim bir plan değil de en çok sevdiğim şeyi yapmaya devam etmemin beni getirdiği yer oldu. Tabi en çok keyif aldığım tarz tırmanışların da uzun duvar ve alpin-spor tarzda rotalar olması en büyük etken diyebilirim.

Denizli Kelkaylar'da spor tırmanış - 2004 yaz tatili.

Ballıkalayalar Davul (VI+) rotasında. 2005 sonbaharı

2006 Kışı Uludağ Wolframda

Denizli'de çok ip boylu rota tırmanışı (Zıvana) askı istasyonunda 2006

YTUDAK' ın bezdirmesiyle ve çamuruyla ünlü Çınarcık faaliyetinden bir kare. İlk eğitmenlik yıllarım. 2007 Aralık..

A.U. : İlk yaptığın faaliyet neydi? Sonrasinda da neler yaptiniz, en azindan kayda deger diyebilecegin, bunlardan bahset diyebilecegin neler var. BDK Kuzey, BDK Doğu, Vayvay, Cima Grande, Marmaloda, benim bildiklerim ama tabii hikayelerini bilmiyorum. Biraz arastirdim ama çok fazla rapor yazmamissiniz Sercan da sen de. Bildiğim kadarıyla yurtdışında da tırmanışlariniz var. Bunları yazmayi, teknik bilgilerini, hikayelerini paylaşmayı düşünmüyor musunuz?

Eren: İlk yaptığım faaliyet sanırım Lise 2 deyken Kızılçarşaktan Demirkazığa çıkmamızdı :) Bundan önce lise yıllarında Ege'nin dağlarına yürüyüş rotalarından çıkıp inilen tıfıl faaliyetleri saymıyorum. O dönemlerde 18 yaş altı TDF Gençler Eğitimlerine katılıyordum. İlk girdiğim uzun duvar sayılabilecek alpin-spor rota ise Isparta-Dedegöl deki Le Monde Perdu idi yanlış hatırlamıyorsam. Denizlili ekip olarak gitmiştik. 19 yaşında biri için iyi bir deneyimmiş :) İlk kez 4-5 ip boyu tırmanınca aldığım hazzı unutamıyorum. Ancak gerek tecrübesizlikten gerekse duvarın ıslak oluşundan dolayı duvarın 5. ip boyundan dönmüştük. Sonrasında zaten YTUDAK la devam ettim. 2010’ a kadar genelde kulvar, sırt ve kolay uzun duvarlar vs gibi rotalar çıktım. Arada tabi ki spor tırmanışı ihmal etmedim. 2010’ da ise Parmakkaya - BDK Kuzey Duvarı ile başlayan uzun duvar serüveni… Bunların içinde en farklı olan bence Vayvay tırmanışı idi. Duvara ulaşmak için 2 tam gün yürümemiz gerekti. Dış dünyadan oldukça izole kendine yetmemiz gereken bir faaliyetti.

Yurtdışında ise Marmolada gerçekten bizi derinden etkiledi. Gerek dereceler, gerek tırmanış sitili gerekse sporcuların doğaya yaklaşımı çok farklıydı. Dış dünyada neler olduğunu gördük. Tabi ne olduğumuzu ne olmadığımızı da anladık. Aslında bu konuda bir sunum yapabiliriz :)

Yazma konusunda gerçekten eksiğiz belki artık hayatın koşuşturmacasından zaman bulamıyoruz ya da gerekli zamanı yaratamıyoruz bilmiyorum. Daha çok yazmayı, üretmeyi ben de çok istiyorum.

2006 Temmuz , B. Ağrı zirvede

2007 yaz tatili K.Demirkazık bacası ile...

Rauf ile Kaldı zirvede. 2007 Aralık

A.U.: Öğrendiğim kadarıyla kulüpte usta çırak ilişkisi sonradan gelişmiş. Senin başladığın dönemlerde böyle bir şey var mıydı? Senin için böyle bir durum oldu mu yani eğitimler dışında seni alıp dağa götüren bildiklerini öğretenler oldu mu? Örnek aldığın tırmanıcılar var mıydı kulüp içerisinden?

Eren: Evet sonradan gelişti. Dağa giden eğitmen çok olmayınca usta çırak ilişkisi de olmuyor haliyle. Bu durum tırmanmayan kulüp başkanlarının kulüpten uzaklaşıp yerine gerçekten tırmanan insanların gelmesiyle kırıldı. Bence burada en önemli olaylardan biri tırmanmayan insanların gidip Rauf’ un başkan olmasıdır ki kendinden önceki başkanı devirmek zorunda kalmıştı diye hatırlıyorum. Onların sayesinde sorunsuz bir kulüp teslim aldım başkan olarak. Rauf’ un ve Sercan’ın bana kattıkları şeyler için gerçekten müteşekkirim. O yıllarda beni ekiplere dahil ettiler, bildiklerini tecrübelerini aktardılar. Örnek aldığım tırmanıcı ise Aykut Türem oldu :) Bugünkü vizyonumuz onun sayesinde gelişti, gelişmeye devam ediyor. O teknik yeterlilikte -all rounder- ve vizyonda başka bir insan yok bence Türkiye’de.

Peck Kulvarı tırmanışı 2008 Mart Başı.

A.U.: Şu an bir YTUDAK ekolünden, duruşundan ve kültüründen bahsediyoruz. Bu da biraz yeni oturan bir duruş anladigim kadarıyla. Son 15-20 yılda falan yani. Bundan da biraz bahsedebilir misin?

Eren: YTUDAK duruşu denilince, etik değerlerden taviz vermeyen, “temiz tırman” ilkesine bağlı, emeğe ve çabaya değer veren ve eğilip bükülmeyen bir tavır geliyor aklıma. Alpin stil tırmanışı benimsemiş olmamız dünyandaki gelişmeleri takip etmemiz de sürekli bir iyileştirmeyi getiriyor. Objektif bir değerlendirme yaparsak şu an Türkiye’ de dağcılığın lokomotifi Yıldızlılar diyebiliriz.

2009 Yaz Aladağlar Trans Karasay Kar Buz Kulvarı

A.U.: Tırmanışlarin sırasında veya kulüp içerisinde unutamadigin aktarmak istediğin olaylar var mı? Ve/ya yeni başlayanlara tavsiyelerin var mı?

Eren: 2008 deki Gürcistan - Kazbek ekspedisyonunu unutamıyorum. Elimizde az veri, gelişim grubundan 5 kişi ve 2 eğitmen olarak gitmiştik yanlış hatırlamıyorsam. Başarısız bir faaliyetti. 2-3 kez zirveyi denemeler, kötü havada günlerce çadıra tıkılmalar. Çok şey öğrendik. Ciddi bir organizasyondu. O faaliyetten sonra gelişim üyeleri gelişim eğitimlerini tekrar etmek zorunda kaldılar. O zaman yönetim olarak bu kararı vermek zordu ama şimdi düşününce mantıklı olduğunu görüyorum. Bir de 2007 yılında başkanlığımın ilk yılında duygusal yakınlaşmalar sebebiyle YK kararlarını başlangıç üyesine taşıyan bir arkadaşımızı kulüpten atmak zorunda kalmıştık. Pembe dizi gibiydi :) Komikmiş.

2008 Yazı Gürcistan-Kazbek ekspedisyonu

Yeni başlayanlara tavsiyelerim olur elbette. Mümkün olduğunca dış dünyayı, yeni gelişmeleri tavsiye etsinler. Madem ki bilgi çağındayız ve neredeyse hepimizin yabancı dili var mutlaka Alpinist, Planet Mountain vs...gibi süreli yayınları mümkün olduğunca takip etsinler ve dünya standartlarında neler yapılıyor farkında olsunlar. Antrenman konusuna da değinmek istiyorum son dönemde bu konuda epeyce okuma yaptım. Antrenman disiplinini kesinlikle oturtmak gerekiyor. Hatta yaşam tarzınızı ona göre şekillendirmenizi gerekiyor. Gerek aerobik antrenmanı gerekse kaya tırmanışını aksatmamak gerekiyor. Bir koşucu, triatlet veya biskletçi antrenman yapmazsa en fazla başarısız olur ancak bizler için felaket olabilir. Fiziksel olarak zinde ve güçlü değilseniz bazı koşullardan sağ çıkamayabilirsiniz. (O sigaraları yere bırakın bakayım :) ) Yapılan işlerin niceliğine değil niteliğine baksınlar ve özgün olsunlar diyebilirim. En çok hangi daldan keyif alıyorlarsa o alana yönelsinler. Keşfetme dürtüsü de önemlidir. Tırmanırken eğlenmiyorlarsa yapılanların bir anlamı yok. Tabi bir de eskilerin tecrübelerinden yararlansınlar kendi kendine bir şeyleri deneyerek öğrenilecek bir spor değil bu.

Lahitkaya Kuezy duvarı mix tırmanış okulu 2009 Nisan

A.U.: Kulüp için mihenk taşı sayılabilecek olaylar var mı? Aykut abilerin BDK kış tekrarı gibi muhakkak insanlara aktarılması gereken faaliyetler var mı?

Eren: Bence mihenk taşı diyebileceğimiz tek bir olay yok bir sürü olaylar silsilesi var ama BDK Kuzey Kış bence kulüp için alpinizmin geldiği doruk noktalarından biri. Bunlar dışında Yıldızlılar tarafından açılan onlarca geleneksel ve alpin rotalar var. Üretken bir kulübüz.

Geyikbayırında spor tırmanış-Inspiration (VII) 2010

Olimpos - Trooper (VIII) 2010

BDK Kuzey Duvarı Ağustos 2010

BDK Kuzey Duvarı tırmanışının ertesi günü kampta. Ağustos 2010

BDK Kuzey Duvarı son ip boyunda. 2010 Ağustos

Kazıklı Ali Vadisinde spor tırmanışla geçen günler Temmuz 2010

A.U.: Biraz da ufaktan YDK oluşumundan ve kulüple bağindan bahsedebilir misin? Özellikle gelişim eğitimlerini YDK organize ediyor ve sen de ders veriyorsun. Bu süreç nasıl oluştu?

Eren: YDK oluşumunun fikri temelleri çok eskiye dayanıyor. 2000' lerin başında ise somut adımlar atıldı. Bir süre aslında YTUDAKlı tayfa olarak -öğrenci kafasından olsa gerek- biraz mesafeli durduk derneğe. Çok da haksız sayılmazdık çünkü kuruluş felsefesi bir şekilde YTUDAK eğitimini bitirmiş aktif tırmansın ya da tırmanmasın herkesi bir araya getirmekti. Ancak sonradan dernek epeyce farklılaştı. Özellikle Fatih Balcı’ nın başkan olmasıyla YTUDAK-YDK bağı çok iyi kuruldu. Tırmanmayan eskiler bir şekilde uzaklaştı yerine sadece aktif tırmanan, üreten kişiler kaldı. Sayıca azalsak da bence bu gelişme çok olumlu. Dernek artık tırmanan insanları mezun olduktan sonra çalışan ve tırmanmaya devam eden insanlarla buluşturan bir çatı haline geldi. YDK artık bence hepimizin omuz vermesi gereken bir yapı. Şu an YTUDAK eğitimlerine bir şekilde gelen, destek veren herkes aslında YDK’ nın kemik kadrosu. Toplumsal bazı olaylarda tavır almak konusunda da önemli zira bir tüzel kişilik olarak herhangi bir resmi kurumla muhatap olduğunuzda kesinlikle cevap alıyorsunuz. Bu öğrenci kulübünün veya herhangi bir bireyin gücünün yeteceği bir şey değil. Bence YDK-YTUDAK bağlarını daha da geliştirip birlikte daha sık tırmanmalıyız.

Mangırcı Mahmuzu kilit ip boyunda Temmuz 2011

Vayvay Kuzeydoğu Duvarı Kilit ip boyuna yan geçmeden hemen önce Ağustos 2011

BDK Doğu Duvarda yan geçiş 2012 Ağustos

2013 Olimpos kaya tırmanışı şenliğinden bir kare.

A.U.: Meteoroloji İstasyonu, dağ kazaları, tırmanıs.org’ dan da biraz bahsedebilir misin? Bunlar da çok değerli ve önemli kaynaklar hepsinde de YTUDAK ve YDK’ nin emeği var. Fikir aşamaları nasıl oluştu nasıl gelişti?

Eren: Meteoroloji istasyonu tamamen ihtiyaçtan doğan bir şeydi. En çok tırmandığımız, tırmanmak için kısıtlı zamana sahip olduğumuz bir bölgenin anlık hava raporunu almak ve bunu tüm camiaya açmak iyi bir fikirdi. Ben o oluşuma aktif katılamamıştım ancak Dağ Kazaları ve tirmanis.org konusunda oldukça emek harcadım. Dağ kazlaarın fikir babası, kurucusu ve hala en büyük destekçilerinden biri Alper Seslidir. Kendisi uzun zaman boyunca envanteri tuttu, sununmlarını yaptı daha sonra da gençlere devretti. Kalıcı olması açısından dagkazalari.org kuruldu. Bundan sonraki basamak aslında kazaların detaylı “kök sebep analizini” yapmak olabilir. Bu şekilde potansiyel kazaların önüne geçebilecek daha sağlam istatistiki veriler elde edebiliriz.

tirmanis.org konusu biraz daha uzun. Burada sevgili üstad Burak Özdoğan’ ı anmadan geçemeyeceğim. Lise yıllarında onun yazılarını ve faaliyetlerini okuyarak üniversiteye geldim. O derece donanımlı çok yönlü kalemi kuvvetli bir tırmanıcı daha gelmedi henüz kulübe. Fikir tabi yine Burak Özdoğan ve Aykut Türem ikilisinden çıktı. Aylarca uğraştılar. Onlarca yazıyı girdiler. Kişisel bağlantılarını kullanarak siteyi duyurdular yazılar topladılar. Pınar Kavak da o aşamada çok emek harcadı. Bir süre 3 editör devam ettiler. Sonrasında 2010 yılıydı yanlış hatırlamıyorsam “Sen entel adamsın yazı işlerinden anlıyorsun bize editör lazım” demişlerdi :) Nasıl sevindiğimi anlatamam. Sonrasında elimden geldiğince emek harcadım, harcamaya devam ediyorum. O dönemde bir süre TAKOZ da yayın hayatına devam etti, sonrasında düzenli yayın yapan tek yayın olarak kaldık. tirmanis.org kısa süreli bir proje değil de devamlılığı olan yaşayan bir yayın organı. Editörler değişse de hep yoluna devam edeceği inancını taşıyorum. Her ne kadar tırmanıcların okuma alışkanlığı ülkemizin genelinden daha iyi olsa da yetersiz olması bazen can sıkabiliyor. Sonuç olarak hiç okunmasak da biz yayın yapmaya devam edeceğiz.